Het tracé door Gentbrugge, een moeilijke discussie …

Een snelweg ontwerpen en bouwen is geen gemakkelijke opdracht. Het bestaan van de E17 staat van het eerste idee tot vandaag in het teken van discussie. Zo ook het viaduct van Gentbrugge.

Debatten toen …

Waar het idee vandaan komt om een snelweg door een stad te trekken, kunnen we terugvoeren naar de periode rond de Tweede Wereldoorlog. Architecten debatteerden toen om het zogezegde “tracé van de autostrade”. Vooral de progressieve architecten zagen geen graten in een tracé door een stad heen. Het zou in hun ogen zorgen voor meer sanering en modernisering. De positieve houding van de stad Gent tegenover het plan is dus geen verassing. Zij zagen alleen voordelen in een snelweg zo dicht bij het centrum.

Om inspraak te krijgen in de plannen tekende Gentbrugge twee eigen alternatieven. Het groene en rode tracé lagen vijf kilometer van het centrum van Gent en gingen in plaats van door Gentbrugge, door Melle en Merelbeke. De sterkte van het ontwerp lag in de verminderde complexiteit. Er waren minder kunstwerken en onteigeningen nodig. Dit kon de kostprijs drukken en, dachten ze, voor meer overtuigingskracht zorgen.

Al snel kregen de alternatieve routes met tegenkanting te maken. Directeur-generaal der Wegen Hondermarcq kaartte verschillende nadelen van het groene tracé aan:

• ongeschikte verbinding met Gent en haar haven
• doorkruising van Melle en Merelbeke
• onteigeningen in Heusden (villa’s) en Merelbeke (bloemisterijen)
• tegenkanting van de NMBS door de kruising met de nieuwe spoorlijn en doortocht over het vormingsstation van Merelbeke
• Etc.

Onderzoek naar de alternatieve trajecten door het ministerie veegde de tegenargumenten terug van tafel. Het verslag eindigde met de woorden: “Wij zijn er vast van overtuigd dat de door de gemeente aanbevolen sporen waarschijnlijk aan alle eisen zullen voldoen.”

Toch besloot de minister na wat getouwtrek in het koninklijk besluit van 26 augustus 1958 dat de E3 het gele tracé zou gaan volgen. De belangen voor de stad Gent en de Gentse haven gaven de doorslag.

… en nu

De plaatsing van het viaduct Gentbrugge is een beslissing die ook vandaag voor discussie zorgt. Gentbruggenaars die in de buurt van het viaduct wonen, ondervinden last van hoge concentraties fijn stof en het aanhoudend geluid van de vele voertuigen die elke dag het viaduct oversteken. Vzw ViaduKaduk, een bewonersgroep die sinds 2017 een erkende milieuvereniging is, wil deze problemen aanpakken. Zo vroegen zij het Agentschap Wegen en Verkeer om de snelheid op het viaduct te verlagen naar 90 of zelfs 70 km/uur. Deze vraag komt er nadat de renovaties van het viaduct niet de nodige soelaas hebben gebracht. De vernieuwde geluidsschermen werken volgens bewoners niet naar behoren.

Metingen bij woningen die nabij het viaduct gelegen zijn, melden dat de geluidsdruk op sommige plaatsen meer dan verdubbeld is. Het Agentschap Wegen en Verkeer erkent de klachten van bewoners en heeft vanaf december 2022 de snelheid voor vrachtwagens naar 70 km/u verlaagd, voor auto’s wordt de snelheidslimiet van 90 km/u behouden. Deze maatregel moet de situatie rond het viaduct dragelijk maken, totdat een structurele oplossing bedacht wordt die de problemen hopelijk definitief verhelpen.